Het Pijnackerplein: hart van het Oude Noorden
Iedereen in het Oude Noorden kent het Pijnackerplein. En eerlijk is eerlijk: zonder dat plein zou de wijk toch een stuk saaier zijn. Het ligt er al sinds het eind van de 19e eeuw, toen de gemeente vond dat er wat ademruimte nodig was tussen al die dicht op elkaar gebouwde huizen. Want het Oude Noorden, dat was een echte volkswijk: kleine woningen, veel gezinnen, drukte in de straten. Het plein moest lucht brengen, en tegelijk een plek worden waar mensen elkaar konden ontmoeten.
Rond 1910 verscheen de blikvanger die nog steeds het gezicht van het plein bepaalt: de muziektent. Een prachtig koepeltje, dat al snel het middelpunt werd van alles wat er gebeurde. Hier klonk de fanfare, hier traden muziekgezelschappen op, en rond Koninginnedag was het plein één groot feest. Oranjeverenigingen, optochten, kinderspelen, heel de buurt kwam er samen. Voor veel oudere bewoners is dat nog steeds een warme herinnering.
Het Pijnackerplein was niet alleen voor de grote feesten. Door de week werd er ook gewoon geleefd. Kinderen speelden er, moeders maakten een praatje vanaf de stoep, en wie even rustig wilde zitten pakte een bankje. Het plein had iets dorps, midden in de stad. Een plek waar je elkaar tegenkwam zonder afspraak.
De wijk zelf heeft in de loop van de tijd heel wat meegemaakt. Vanaf de jaren zeventig werd er flink gesloopt en vernieuwd in het Oude Noorden. Veel oude huizen verdwenen, straten veranderden, maar het Pijnackerplein bleef. De muziektent stond fier overeind, alsof ze wilde zeggen: “laat mij maar, ik hoor hier.” En ze kreeg gelijk. Het plein groeide uit tot een herkenningspunt, een anker in een wijk die steeds opnieuw uitgevonden werd.
Ook nu is het plein levendig. Er worden nog steeds concertjes gegeven, buurtlunches georganiseerd en opruimacties gehouden. Soms verandert de tent in een podium, soms in een feestlocatie en soms is het gewoon een droge plek als het regent. Het plein trekt bewoners van alle leeftijden en achtergronden aan. Nieuwe Rotterdammers en families die er al generaties wonen: iedereen voelt zich er thuis.
Het bijzondere van het Pijnackerplein is dat het klein is, maar groot van betekenis. Het is maar tien minuten/een kwartiertje lopen van het Hofplein, maar je waant je er soms in een dorp. Met bomen die schaduw geven, de koepel als middelpunt en een sfeer die alleen in Rotterdam kan bestaan: nuchter, gezellig en een tikje eigenwijs.
Wie er vandaag langsloopt, ziet misschien “gewoon” een plein. Maar wie wat langer kijkt, ziet een plek vol herinneringen, aan muziek, feesten, buren die even bleven hangen voor een praatje. Het Pijnackerplein is niet zomaar een stukje stad. Het is een stukje ziel van het Oude Noorden. En dat, daar kunnen we in Rotterdam best een beetje trots op zijn.
De Noordergids heeft ook een pagina op Facebook. Volg ons en krijg automatisch onze berichten in je nieuwsoverzicht. Ga naar de Noordergids op Facebook.
Dé Facebookpagina van Rotjekknor 010web is de moeite van een bezoek waard!.